Ekspertiz Raporu Nedir?
İhtiyaçlar ve talepler doğrultusunda alanında uzman, bağımsız kişiler ya da kuruluşlar tarafından yapılan incelemeler ve analizler sonucunda hazırlanan belgeye ekspertiz raporu denir. Bu belgeyi sadece sigortalı ve sigortacının güvenini kazanmış, tarafsızlık içinde hasar tespiti yapan, araştırmacı, poliçelerin özel ve genel şartlarına yorumlayabilen, sadece bu işi meslek edinmiş, meslek sahibi özel veya tüzel kişilerin hazırlama yetkisi vardır. Ayrıca bir malın alım satım işlemi öncesinde o malın değerine ya da sigorta süreçlerinde oluşan hasarların tespitine ilişkin yapılan değerleme işlemine de ekspertiz denir. Birçok sektörde kullanılan bu terim, günümüzde otomotiv ve emlak sektörlerinde yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır.
Sigortacılık Sektöründe Ekspertiz Raporu Nedir?
Sigortacılık sektöründeki birçok sigorta ürününde, oluşan hasarın tespiti aşamasında teminatların ödenebilmesi için ekspertiz raporuna başvurulur. Araç sigortaları, konut sigortalarının yanı sıra ticari ve finansal sigorta ürünlerinde risklerin gerçekleşmesi durumunda sigorta şirketi tarafından poliçe şartlarına uygun bir şekilde ödenecek teminatların belirlenmesinde ekspertiz raporları büyük önem taşır. Örneğin, trafik kazalarında araçlarda oluşan hasarın belirlenmesi ve bu hasara uygun şekilde teminat ödenebilmesi için uzmanlar tarafından hasar tespit çalışması neticesinde hazırlanan ekspertiz raporu hasar dosyasına eklenir. Bu raporlar risklerin gerçekleştiği sigorta süreçlerinin işleyebilmesi için gerekli olan hukuki evraklar arasındadır.
Otomotiv Sektöründe Ekspertiz Raporu Nedir?
İkinci el araç alım satım işlemlerinde, aracın yaşı, aracın geçmişi, motor ve mekanik aksanların durumu, araç üzerindeki mevcut hasarlar gibi risklerin önceden belirlenerek alışverişin güvenli bir şekilde gerçekleştirilebilmesi tercih edilen bir belgedir. Kanuni olarak, 2019 öncesinde oto ekspertiz raporu zorunlu değilken bu yıldan itibaren Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan mevzuat değişikliği ile birlikte 2. el otomobil alım satımı öncesinde oto ekspertiz raporu zorunlu hale getirilmiştir. Son değişiklikle birlikte 8 yaş ve 160 bin kilometrenin altındaki araçların satışında oto ekspertiz raporu alınması zorunludur. Oto ekspertiz raporu sayesinde alışveriş sonrasında hem alıcının hem de satıcının yaşayabileceği mağduriyetler ortadan kaldırılabilir.
Gayrimenkul Sektöründe Ekspertiz Raporu Ne Demektir?
Özellikle ikinci el konut alışverişinde ihtiyaç duyulan finansman için zaman zaman söz konusu taşınmazın değerinin belirlenmesi gerekebilir. Yaygın olarak konut kredilerinde ekspertiz raporu, alıcının ve satıcının üzerinde anlaştığı fiyatın uygunluğunun saptanabilmesi için krediyi verecek olan finans kuruluşunca talep edilen belgeler arasındadır. Bankacılık Kanunu’na göre, kredi süreçlerinde müşterilerden talep edilebilecek hukuki belgeler arasında da yer alır. Bağımsız gayrimenkul değerleme kuruluşları ya da gayrimenkul değerleme uzmanları tarafından, konum, binanın yaşı, nitelikleri, emsal incelemesi gibi belirli kriterlere göre hazırlanan ekspertiz raporu doğrultusunda gayrimenkulün doğru fiyatının belirlenmesini sağlar.
Ayrıca ekspertiz raporu, bu üç sektör dışında da ticari hayatın farklı alanlarında kullanılabilir.
