Vergi, kamu giderlerini karşılamak üzere devletin vergileme yetkisine dayanarak ve tek taraflı olarak kişilerin gelir ve servetlerinden aldığı ekonomik değerlerdir.
Verginin konusu, üzerine konulduğu ve doğrudan ya da dolaylı olarak kaynağını oluşturan iktisadi unsurlardır.
Ücretlilere Sağlanan Avantajlar
Gelir vergisine tabi tutulacak safi ücretin (vergi matrahının) hesaplanması sırasında; ücretlilerin kendilerine, eşlerine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil sigortası gibi şahıs sigorta poliçeleri için ücretliler tarafından ödenen primler, bireysel emeklilik şirketlerine ücretliler tarafından ödenen aidat ve katkı payları, indirim konusu yapılabilecektir (GVK md. 63/3).
Ücret Dışında Geliri Olanlara Sağlanan Avantajlar
Mükelleflerin yıllık beyanname ile beyan edecekleri gelirlerden kendilerine, eşlerine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil sigortası gibi şahıs sigorta poliçeleri için ödenen primler, bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları indirim konusu yapılabilecektir (GVK md.89/1).
İndirim konusu yapılabilecek prim, aidat ve katkı payı tutarı; bireysel emeklilik sisteminde, beyan edilen yıllık gelirin % 10’unu ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. (Bakanlar Kurulunun %10 oranını % 20’ye kadar, yıllık sınırı da yıllık asgari ücretin İki katına kadar artırmaya yetkisi vardır.) Bireysel emeklilik dışındaki şahıs sigortası poliçeleri için ödenen primlerde, beyan edilen yıllık gelirin % 5’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. (Bakanlar Kurulunun % 5 oranını % 10’a kadar, yıllık sınırı da yıllık asgari ücretin iki katına kadar artırmaya yetkisi vardır.)
Bireysel emeklilik veya sigorta şirketinin Türkiye’de olması ve merkezinin Türkiye’de bulunması ve prim ve katkı payı tutarı ödemelerinin gelirin elde edildiği yılda yapılmış olması gereklidir.
İşverenler Tarafından Ücretliler Adına Bireysel Emeklilik Sistemine Ödenen Katkı Payları
İşverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları, işverenler tarafından ticari kazançlarının hesaplanması sırasında gider olarak indirilebilecektir (GVK md.40/9).
İndirilebilecek tutar; ödenen ücretin % 10’nu ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz (Bakanlar Kurulunun % 10 Oranını % 20’ye kadar, yıllık sınırı da yıllık asgari ücretin iki katına kadar artırmaya yetkisi vardır). Katkı paylarının , kısmen işveren kısmen ücretli tarafından ödenmesi halinde, katkı paylarının toplamı, ödenen ücretin % 10’unu ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz.
