Hasar ve Reasürans
Hasar- Reasürans İlişkisi, reasüransın sağladıkları ve reasürans anlaşmaları ile hasar bağlantısı nedir?
Reasürans Nedir?
Reasürans ihtiyacı doğduğunda sigorta şirketleri özellikle Avrupa piyasalarından reasürörler bulurlar. Bu seçimde sigorta şirketimin reasürans kapasitesi, sigortalanacak riskin özelliği ve reasürans şirketinin talebinin çok önemli etkisi olacaktır.
Özellikle sigorta teklifi hazırlama aşamasında; riziko özelliği ve hasar geçmişi önemli bir yer tutacaktır.
Tanım
Sigorta şirketleri verdikleri teminatları sigortalatmasına ya da kendi üzerinde tuttukları riski sigortasına reasürans denir. Sigorta şirketleri yapmış oldukları poliçelere arka sistemde ortak aldıkları için; pay doğrultusunda önce primi aktarır sonra da ödedikleri hasardan payları isterler. Hasar ödeme aşamasında özellikle sigorta şirketinin nakit durumunda önemli destek sağlamaktadır. Bazı durumlarda sigorta şirketleri riski reasürans şirketi yerine başka bir sigorta şirketine de devir edebilir.
Sigorta şirketlerin teminat verdikleri risklerin tamamını üzerinde tutmaları (koasürans) zor hatta imkansızdır. Bu aşamada reasürans; sigorta şirketlerinin risklerin bir kısmını başkalarına devretme yöntemi ile mali açıdan kendilerini rahatlatan önemli bir enstrümandır.
Faydaları ;
a) Teknik destek
b) Büyük hasarlarda toplam kontrol
c) Nakit durumunun güçlendirilmesi
d) Sorumluluğun dağıtılması
e) Poliçe kabulünde yüksek teminat imkanı
f) Poliçe kabulünde kolaylık
Uygulama ;
Sigortacılar yapmış oldukları bu anlaşma ile mali yapıları, teminat kapasiteleri, sigortalı durumu ve pazarlama stratejilerini dikkate bu süreci yönetirler. Bu kritereler göre riskin bir kısmını kendi üzerlerinde diğer kısmını da iş ortaklarına (reasürör) devir ederler. Sigortacılıkta bu işlemi yapan şirkete sedan, riskin devir edildiği şirkete ise reasürör denir.
Sigorta şirketleri poliçe primi olarak sigortalıdan aldıkları bedelin bir kısmını reasürans anlaşması çerçevesinde reasüröre iletirler. İhtiyari reasürans hariç olmak üzere zaten bu anlaşmalar yıllık olarak yapıldığı için prim ve hasar otomatik olarak devir yapılır. Sigorta poliçesi olarak bakıldığında; sigortalı ile reasürans şirketi arasında bir ilişki bulunmamaktadır.
Anlaşma Çeşitleri
Orantılı Reasürans
Yıllık yapılan anlaşmalardır; sigorta şirketleri bu sözleşme ile ilgili branşlardaki tüm poliçeler için bu kapsamda değerlendirmek zorundadır. Bu durumdaki tüm poliçeler için otomatik olarak anlaşma oranı nispetinde; prim ve ödenen hasar işlemi yapılır.
Orantılı (Bölüşmeli) reasürans çeşitleri;
İhtiyari Reasürans: Sigorta şirketlerinin yıllık anlaşmalar dışında ihtiyaca paralel olarak yaptıkları anlaşmalardır. Bu reasürans; yıllık anlaşmanın (kapasite) yetmediği durumlarda, eksedanın istemediği risklerde ya da trete dengesini bozmamak maksadı ile yapılan bir resürans çeşididir.
Kotpar Reasürans: Sigorta şirketlerinin yaptıkları yıllık anlaşma ile tüm poliçe teminatlarında aynı (%) oranın devir edildiği yöntemdir. Aynı oran poliçe primi ve gerçekleşen hasar için de geçerlidir.
Eksedan Reasürans : Yıllık bir anlaşma olup; sigorta şirketinin kendi üzerinde tuttuğu (plan) miktarın katsayı olarak devri anlaşmasıdır. Devir oranları nispetinde prim ve hasar ilişkisi vardır.
Paylaşım;
Sigorta şirketi poliçenin yapılma aşamasında riskin % 10’u kendi üzerinde (sedan) tutuyor, kalanını %90’ı reasüröre aktarıyor ise; prim ve hasar da aynı oran nispetinde gerçekleşir. Poliçeden kazanılan primin % 90’ı reasürör hesabına aktarılırken; gerçekleşen hasarın %90’ı reasürörden talep edilir.
Orantısız Reasürans
Teminat, prim ve hasar ilişkisinin orantılı olmadığı reasürans anlaşmalarına orantısız (bölüşmesiz) reasürans denir. İki çeşidi vardır.
XOL (Hasar Fazlası) Reasürans: Sigorta şirketinin(sedan) kendi üzerinde tuttuğu kısmı için yapılan bir anlaşmadır. Bu orantılı bir anlaşma değildir. Teminat ve prim aynı şekilde dağıtılmaz. Anlaşmanın limitine göre belki gerçekleşen hasardan hiç teminat alınmayabilir.
Stop Loss Reasürans: Yıllık bir anlaşma olup sigorta şirketinin yıllık ödediği hasar bedeli üzerinden bir sözleşmedir. Stop Loss anlaşmasında belirlenen orana/limite kadar ödeme alınacak olup limiti aşan kısım sigorta şirketinin (sedan) üzerinde kalacaktır.
